Bolesław Leśmian – 84. rocznica śmierci

Bolesław Leśmian był polskim poetą i prozaikiem. Miał pochodzenie żydowskie – jego nazwisko w rzeczywistości brzmiało Lesman. Poza pisaniem, zajmował się także krytyką literacką. Zalicza się go do czołowych przedstawicieli literatury okresu dwudziestolecia międzywojennego. Poezję Leśmiana cechuje oryginalność i nowatorskość, przejawiająca się w szczególności w charakterystycznych dla Leśmiana barwnych neologizmach. Pisząc, czerpał inspiracje z dzieł twórców barokowych, romantycznych czy okresu modernizmu.
Leśmian urodził się 22 stycznia 1877 roku W Warszawie, w rodzinie zasymilowanych Żydów. Rok urodzenia poety jest kwestią sporną – daty podawane w różnych źródłach wahają się między latami 1877 i 1879. Poeta był synem Izaaka i Emmy Lesmanów. Po śmierci matki, jego ojciec zmienił wiarę na katolicką i przyjął chrzest, podczas którego nadano mu imię Józef.

Młody Bolesław dużą część życia spędził w Kijowie, gdzie, nakłaniany przez ojca, najpierw uczył się w gimnazjum filologicznym, a następnie ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Świętego Włodzimierza. Po studiach, od roku 1903 przez trzy lata podróżował po Europie. Odwiedził Monachium, był też w Paryżu i Bretanii.
Jego pobyt we Francji zaowocował zawarciem związku małżeńskiego z malarką Zofią Chylińską. Po powrocie do Warszawy podjął współpracę z Teatrem Artystycznym. Przez kilka lat pisywał też do gazety „Chimera”. W 1912 światło dzienne ujrzał pierwszy tom poetycki Leśmiana, „Sad rozstajny”, jednak przeszedł on zupełnie bez echa ze strony krytyków literackich. Rok później pisarz wydał dwa zbiory baśni inspirowanych kulturą arabską; były to „Klechdy sezamowe” i „Przygody Sindbada Żeglarza”. Przetłumaczył też na język polski „Opowieści nadzwyczajne” amerykańskiego poety Edgara Allana Poe.
Od 1912 aż do wybuchu I wojny światowej ponownie mieszkał we Francji, wrócił jednak do kraju w roku 1914 i osiedlił się w Łodzi. Tam kierował Teatrem Polskim. Po wojnie przeprowadził się do Hrubieszowa. Od 1922 mieszkał w Zamościu, gdzie objął stanowisko notariusza.
W 1917 roku Leśmian poznał lekarkę żydowskiego pochodzenia, Dorę Lebenthal, z którą połączyło go uczucie. To dla niej napisał znany cykl wierszy erotycznych „W malinowym chruśniaku”, wydany w druku w 1920 roku w zbiorze „Łąka”. Z początku planowali wspólne życie, jednak ostatecznie Leśmian nie zdecydował się na rozwód z żoną. Dora pozostawała jednak jego kochanką aż do końca jego życia.
W 1929 roku Bolesław Leśmian zaczął mieć znaczne problemy finansowe. Dora Lebenthal pomagała jemu i jego rodzinie, sprzedając mieszkanie i oddając mu wszystkie pieniądze na spłatę długu. Cztery lata później Leśmian został przyjęty do Polskiej Akademii Literatury, a w 1935 roku wraz z rodziną przeniósł się do Warszawy. W 1936 opublikowano „Napój cienisty”, zbiór wierszy, ostatni wydany przed śmiercią poety.
Leśmian od wielu lat chorował na serce. 5 listopada 1937 roku doznał ataku serca, w wyniku którego zmarł. Pochowano go na warszawskich Powązkach. Po śmierci pisarza wydano jeszcze kilka dzieł jego autorstwa, między innymi tom poezji „Dziejba leśna” (1938) oraz zbiór baśni „Klechdy polskie” (1956).
Twórczość Bolesława Leśmiana, mimo upływu kilkudziesięciu lat, wciąż nie traci na aktualności, czego dowodem są chociażby liczne piosenki, których teksty są w całości lub we fragmentach zaczerpnięte z jego wierszy. Wśród wykonawców tych utworów były wielkie postacie polskiej estrady, jak na przykład Czesław Niemen, Magda Umer, Grzegorz Turnau, Marek Grechuta czy Ewa Demarczyk.

Kontakt

ZESPÓŁ PLACÓWEK OŚWIATOWYCH W LUBIENIU KUJAWSKIM
87-840, Lubień Kujawski
ul. Szkolna 15
 
sekretariat
tel. 054 2843 148
fax 054 2843 043
 
adres email: